A A A

KRUCYFIKS
Wykonana z drzewa lipowego, polichromowana i srebrzona figura mierzy 147 cm wysokości. Historycy sztuki zgodnie uznają wysoką klasę artystyczną dzieła. Zwracają uwagę na renesansowe cechy aktu i oryginalność (na tle małopolskim) przewiązania perizonium. Ostatnie badania dowiodły, że Krucyfiks z Iwanowic wykazuje bezpośrednie związki z krucyfiksami Wita Stwosza i jest niemal pewne, że został wykonany w warsztacie mistrza, według jego koncepcji artystycznej i przynajmniej częściowo, przy jego bezpośrednim udziale. Stwoszowski charakter ma silne napięcie ciała Chrystusa, potężna budowa klatki piersiowej oraz doskonałość w ukazaniu anatomii stawów, ścięgien i mięśni. Oblicze Ukrzyżowanego powtarza charakterystyczny stwoszowski typ, znany z Krucyfiksu z kościoła mariackiego; bliskie analogie można wyśledzić w sposobie rzeźbienia oczu, ułożonych nieco ukośnie i półprzymkniętych. Analizując styl rzeźby udało się ustalić, że Krucyfiks powstał na krótko przed przenosinami Stwosza do Norymbergi, zatem w roku 1495.

Św. Krzysztof

Powstała około roku 1500 polichromowana i złocona figura świętego Krzysztofa zdobi jeden z filarów kościoła. Prawdopodobnie nie należała do wystroju świątyni gotyckiej i trafiła do Iwanowic, podobnie jak ołtarze i figury Matki Boskiej i świętych, w połowie XVIII wieku. Święty w przedstawiony w ekspresyjnej, skręconej pozie, niesie na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus, zaś w prawej dłoni dzierży kij (niestety oryginalny się nie zachował). Mały Jezus trzyma w ręce glob.


Posąg Marii z Dzieciątkiem
został wykonany z drzewa topolowego, jest polichromowany i złocony, mierzy 142 cm wysokości. Jego powstanie datuje się na ostatnie 10-lecie XV wieku. Niegdyś postać Marii otaczała gloria, wiemy o tym, gdyż z tyłu i po bokach figury znajdują się niewielkie otwory. Prawdopodobnie w XVIII wieku usunięto glorię, ścięto fragment fałdów sukni oraz część loków i usunięto pierwotną koronę. Figura jest przeznaczona do oglądania en face. Maria stoi na sierpie księżyca (symbol nawiązujący do Marii jako Niewiasty Apokaliptycznej), jest ukazana frontalnie i trzyma Dzieciątko w geście prezentacji. Nagi Jezus trzyma w dłoni owoc granatu. Jest to bardzo ciekawy i rzadki motyw ikonograficzny, który jest aluzją do Pasji. W odniesieniu do Chrystusa drzewo figowe symbolizuje Drzewo Krzyża, figa – zmartwychwstanie, zaś ciemny i dojrzały owoc – ciało Chrystusa złożone w grobie.

Figura Matki Boskiej tuż przed I wojną światową znajdowała się w wzniesionej w 1854 roku kaplicy pod wezwaniem Matki Boskiej Pocieszenia. Mimo, że kaplica została zniszczona w listopadzie 1914 roku, figura ocalała i wróciła do odbudowanej kaplicy. W 1977  roku, z obawy przed rabunkiem, umieszczono ją z powrotem w kościele.
Z figurą Matki Boskiej z iwanowickiego kościoła łączą się dwie figury świętych niewiast: świętej Katarzyny Aleksandryjskiej i świętej Małgorzaty. Obydwie rzeźby znajdują się obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie, lecz niegdyś zdobiły kościół w Iwanowicach.

Na wyposażenie kościoła w Iwanowicach składa się wiele dzieł sztuki różnej wartości artystycznej, przeważnie pochodzących z XVII i XVIII wieku.

Warto zwrócić uwagę na wiszącą nad południowymi drzwiami płaskorzeźbę z przedstawieniem Trójcy Świętej. To drewniane, polichromowane dzieło pochodzi najpewniej z 2 ćwierci XVII wieku. Tuż pod płaskorzeźbą znajduje się pełno plastyczna figura Boga Ojca wyłaniającego się z chmur. Wdzięczne figury aniołów zdobią dwa pilastry pod łukiem tęczowym.

TABERNAKULUM

W południowym przedsionku znajduje się natomiast niedużych rozmiarów drewniany krucyfiks o trudnym do określenia czasie powstania. Ciekawe jest, że jego forma powtarza wiernie formę kamiennego krucyfiksu Wita Stwosza z ołtarza Mariackiego


RZEMIOSŁO ARTYSTYCZNE

Przyścienna drewniana ambona o rzucie 6-boku pochodzi prawdopodobnie z XVI wieku. Korpus ambony zdobią ustawione w niszach płaskorzeźby wyobrażające ewangelistów. Do dziś zachowały się trzy z czterech posągów: świętego Jana z orłem, świętego Mateusza z aniołem oraz Ewangelisty z księgą. Trudno orzec czy to Marek czy Łukasz, jako że oprócz księgi nie posiada identyfikującego go atrybutu (według tradycji Marek jest przedstawiany z lwem, zaś Łukasz z wołem). Do mównicy prowadzą schodki z balustradą ozdobiona motywami roślinnymi. Ambonę nakrywa baldachim zwieńczony figurą Jana Chrzciciela, dzierżącego w dłoni księgę i baranka. Na zaplecku ambony widnieje malowany obraz przedstawiający tablice z dziesięcioma przykazaniami, prawdopodobnie późniejszy. Ambona ta była zapewne na wyposażeniu poprzedniej świątyni, ponieważ Bodurkiewicz w kronice wspomina o „ambonie starej ale nowo przerobionej i pomalowanej”. Za jego czasów, w XVIII wieku stała przy ścianie południowej, przy wejściu do dzisiejszej zakrystii..

Kościół w Iwanowicach posiada całkiem pokaźną kolekcję różnego rodzaju paramentów. Na uwagę zasługują: piękny kielich w stylu regencyjnym z 1764 roku, kielich klasycystyczny z 1845 roku oraz kilka ornatów z XVIII wieku zdobionych wspaniałymi haftami.

Barokowe: chrzcielnica i kropielnica z białego marmuru były na wyposażeniu jeszcze ze starego, gotyckiego kościoła.

Chór muzyczny pochodzi z czasów powstania kościoła. Wspiera się na dwóch drewnianych filarach, zaś jego balustrada wygina się dekoracyjnie.

Opracowano na podstawie: Karina Znamirowska,
„Kościół Św. Trójcy w Iwanowicach. Przewodnik”,
Poskwitów 2008

 

 

 

a
rzem
b
 
Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.
Dalsze informacje Akceptuję